Hướng dẫn các cách đo loãng xương chính xác nhất

Loãng xương là tình trạng khối lượng xương bị suy giảm, cấu trúc xương bị hư hỏng làm xương bị yếu dần. Kết quả đo mật độ xương là một chỉ số đánh giá bạn có bị loãng xương hay không. Trong bài viết dưới đây sẽ gửi đến bạn đọc các cách đo loãng xương.

Đo mật độ xương là gì?

Đo loãng xương hay còn được gọi là đo mật độ xương là một kỹ thuật sử dụng tia X hoặc chụp CT để đo hàm lượng canxi và các khoáng chất có trong xương. Kỹ thuật này thường được thực hiện đối với xương cột sống, xương hông hoặc xương cẳng tay. Thông qua kết quả đo loãng xương người bệnh có thể xác định được mình có đang gặp phải tình trạng loãng xương hay không. Khi bị loãng xương, xương trở nên giòn và dễ gẫy do vậy cần có biện pháp khắc phục kịp thời.

Vì sao cần đo loãng xương?

Đo loãng xương toàn thân giúp sớm phát hiện các bệnh liên quan đến suy giảm khối lượng xương như mất xương, xương mỏng, loãng xương. Từ đó có thể nhanh chóng can thiệp kịp thời, phòng ngừa gãy xương. Các biến chứng của việc gãy xương thường rất nghiêm trọng, đặc biệt đối với người già.

Việc đo mật độ loãng xương chủ yếu nhằm mục đích:

– Hỗ trợ trong việc chẩn đoán loãng xương khi bệnh nhân có gãy xương.

– Từ chỉ số đo loãng xương dự đoán khả năng gãy xương.

– Đánh giá hiệu quả của việc điều trị thông qua kết quả đo loãng xương.

Đo loãng xương rất cần thiết với một số trường hợp có nguy cơ loãng xương cao như:

– Người cao tuổi: trên 65 tuổi đối với nữ và trên 70 tuổi đối với nam.

– Phụ nữ sau thời kỳ mãn kinh không sử dụng estrogen.

– Những người trong gia đình có người từng bị gãy xương đùi.

– Những bệnh nhân mắc các bệnh lý phải sử dụng corticoid trong thời gian kéo dài.

– Người mắc phải một số bệnh lý như: viêm khớp dạng thấp, viêm gan, đái tháo đường, cường giáp…

– Phụ nữ đã từng điều trị thay thế hormon trong thời gian kéo dài trên 10 năm.

– Người thường xuyên hút thuốc lá, uống rượu bia.

Cách đo loãng xương

Hiện nay, có rất nhiều cách đo loãng xương khác nhau, bao gồm cả sử dụng và không sử dụng bức xạ. Cụ thể:

Cách đo loãng xương bằng phương pháp DEXA

Đây là cách đo loãng xương được sử dụng phổ biến trên toàn thế giới. Đôi chính xác của phương pháp này lên đến 85-99%. Đo độ loãng xương bằng DEXA được thực hiện trên hai khu vực chính là háng và cột sống. 

Phương pháp này sử dụng tia X năng lượng kép để đo tình trạng suy giảm mật độ xương. Cách đo loãng xương này thường được thực hiện ở xương đùi và xương cột sống. Phương pháp này phù hợp cho chẩn đoán loãng xương ở các đối tượng như: người cao tuổi, người có nguy cơ loãng xương thứ phát…

Vì tình trạng loãng xương xảy ra ở toàn thân nên khi đo mật độ xương tại một vị trí bất kỳ sẽ dự báo được gãy xương ở vị trí khác. Phương pháp này được sử dụng trong chẩn đoán loãng xương. Tuy nhiên, nếu có gai cột sống, kết quả đo mật độ loãng xương sẽ cao hơn so với bình thường.

Đo mật độ loãng xương bằng phương pháp siêu âm

Đây là kỹ thuật  đo mật độ xương tương đối mới. Phương pháp này được dựa vào khả năng hấp thu sóng siêu âm của xương. Dựa vào tốc độ truyền qua xương của sóng siêu âm sẽ xác định được kết quả chỉ số loãng xương. 

Phương pháp này có ưu điểm là khá đơn giản và nhanh chóng. Thực hiện đo tại xương bánh chè, xương gót để đánh giá nguy cơ loãng xương. Cách đo loãng xương được thực hiện bằng cách đưa sóng siêu âm qua xương gót, sau đó bộ phận biến âm sẽ nhận tín hiệu và đưa ra các thông số siêu âm rồi tự động tính mật độ xương đưa ra kết quả.

Phương pháp hấp phụ quang phổ đơn (SPA)

Nguyên lý hoạt động của cách đo loãng xương này dựa trên khả năng hấp thụ bức xạ ion hóa của xương. Khả năng hấp thụ sẽ tỷ lệ thuận với mật độ xương. Phương pháp này có độ chính xác cao, ít xảy ra sai số và liều chiếu thấp. Tuy nhiên, nó chỉ áp dụng được với các xương ngoại vi như xương gót, xương quay và ít có giá trị trên lâm sàng. 

Trên đây là các thông tin chi tiết về cách đo loãng xương thông dụng nhất. Hy vọng bài viết này sẽ cung cấp những thông tin cần thiết với bạn đọc.

Xem thêm: Đo mật độ xương bằng phương pháp DEXA